Stroje ludowe

Strój i ubiór ludowy na Śląsku Opolskim ze zbiorów Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu

 

Celem wystawy jest prezentacja regionalnych ubiorów ludowych – odświętnych i codziennych, pochodzących z lat 1900 – 1945, zgromadzonych w Muzeum Wsi Opolskiej oraz promowanie historii i tradycji lokalnej. Wystawa ma charakter etnograficzno-historyczny i składa się z dwóch części. W pierwszej, głównej, pokazane zostały wybrane komplety i elementy historycznych ubiorów śląskich ze zbiorów muzeum w postaci wielkoformatowych wydruków fotograficznych. Zdjęcia wykonali członkowie Fundacji Warsztatów Fotograficznych 2.8 oraz Opolskiego Związku Artystów Fotografików: Sławoj Dubiel, Sławomir Mielnik i Michał Grocholski. Modelami są osoby publiczne związane z opolską kulturą, nauką, sztuką, osoby znane i rozpoznawalne na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego. Celem zaproszenia tych osób do udziału w sesji fotograficznej było wykorzystanie wizerunku tzw. autorytetów do promowania regionalnego dziedzictwa kulturowego i edukacji historycznej. W drugiej części wystawy prezentowane są fotografie archiwalne, przedstawiające mieszkańców Rejencji Opolskiej z lat 1890 – 1945 w tradycyjnych odświętnych strojach ludowych i charakterystycznej odzieży codziennej. Zdjęcia te pochodzą ze zbiorów Fototeki Śląskiej Muzeum Wsi Opolskiej. Łącznie zostało zaprezentowanych 41 fotograficznych plansz wystawowych o wymiarach: 140 x 100 cm. Barwne fotografie pokazują współczesnych mieszkańców regionu w strojach ludowych, identycznych lub podobnych do tych na zdjęciach historycznych w pozach zaczerpniętych z ujęć archiwalnych. Z drugiej strony, czarno-białe historyczne zdjęcia uzyskały bardziej nowoczesną formę prezentacji graficznej. Jedne i drugie zostały opatrzone krótkimi opisami merytorycznymi, zawierającymi nazwę własną garderoby (także po śląsku), miejsce pochodzenia, czas powstania czy użytkowania, podanymi w sposób nawiązujący do współcześnie podpisywanych zdjęć modowych. Walorem dodatkowym jest prezentacja oryginalnych kompletów strojów odświętnych oraz odzieży codziennej, pochodzących z muzealnej kolekcji, pokazanych na specjalnie wykonanych w tym celu manekinach.

Imprezami towarzyszącymi wystawie, organizowanymi w dniu jej otwarcia były konferencja naukowa pn. „Strój i ubiór ludowy na Śląsku Opolskim” oraz fotosesja pn. „Atelier – W stroju ludowym”. Projekt konferencji zakładał udział fachowców różnych dziedzin, zajmujących się regionalnym strojem ludowym – etnografów, historyków, historyków sztuki, kulturoznawców, muzealników. Wygłaszane referaty dotyczyły stanu badań nad opolskim strojem ludowym, prezentowały jego historię i tradycję, analizowały stan obecny oraz charakteryzowały zbiory w muzeach i izbach regionalnych. Konferencja kierowana była nie tylko do środowisk naukowych, ale również do szerokiej społeczności lokalnej. Zainteresowanie historią i tradycją regionalną było również celem zorganizowanej sesji fotograficznej dla mieszkańców Śląska Opolskiego, ubranych w tradycyjne stroje ludowe (własne lub rodzinne) w specjalnie zaaranżowanym studio fotograficznym na terenie muzeum. Portrety te, wykonane przez autorów zdjęć wystawowych, opatrzone opisami merytorycznymi, dotyczącymi charakterystyki ubioru wraz z materiałami pokonferencyjnymi zostaną opublikowane w kolejnym numerze Rocznika Muzeum Wsi Opolskiej.

Wystawie towarzyszy katalog, wydano również kalendarz na rok 2016 oraz pocztówki promujące zbiory Muzeum i upowszechniające wiedzę o opolskim stroju ludowym.

Magdalena Górniak-Bardzik
kurator wystawy

Kilka słów o projekcie Strój i ubiór ludowy na Śląsku Opolskim

Celem wystawy jest prezentacja regionalnych ubiorów ludowych – odświętnych i codziennych, pochodzących z lat 1900 – 1945, zgromadzonych w Muzeum Wsi Opolskiej oraz promowanie historii i tradycji lokalnej. Wystawa ma charakter etnograficzno-historyczny i składa się z dwóch części. W pierwszej, głównej, pokazane zostały wybrane komplety i elementy historycznych ubiorów śląskich ze zbiorów muzeum w postaci wielkoformatowych wydruków fotograficznych. Zdjęcia wykonali członkowie Fundacji Warsztatów Fotograficznych 2.8 oraz Opolskiego Związku Artystów Fotografików: Sławoj Dubiel, Sławomir Mielnik i Michał Grocholski. Modelami są osoby publiczne związane z opolską kulturą, nauką, sztuką, osoby znane i rozpoznawalne na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego. Celem zaproszenia tych osób do udziału w sesji fotograficznej było wykorzystanie wizerunku tzw. autorytetów do promowania regionalnego dziedzictwa kulturowego i edukacji historycznej. W drugiej części wystawy prezentowane są fotografie archiwalne, przedstawiające mieszkańców Rejencji Opolskiej z lat 1890 – 1945 w tradycyjnych odświętnych strojach ludowych i charakterystycznej odzieży codziennej. Zdjęcia te pochodzą ze zbiorów Fototeki Śląskiej Muzeum Wsi Opolskiej. Łącznie zostało zaprezentowanych 41 fotograficznych plansz wystawowych o wymiarach: 140 x 100 cm. Barwne fotografie pokazują współczesnych mieszkańców regionu w strojach ludowych, identycznych lub podobnych do tych na zdjęciach historycznych w pozach zaczerpniętych z ujęć archiwalnych. Z drugiej strony, czarno-białe historyczne zdjęcia uzyskały bardziej nowoczesną formę prezentacji graficznej. Jedne i drugie zostały opatrzone krótkimi opisami merytorycznymi, zawierającymi nazwę własną garderoby (także po śląsku), miejsce pochodzenia, czas powstania czy użytkowania, podanymi w sposób nawiązujący do współcześnie podpisywanych zdjęć modowych. Walorem dodatkowym jest prezentacja oryginalnych kompletów strojów odświętnych oraz odzieży codziennej, pochodzących z muzealnej kolekcji, pokazanych na specjalnie wykonanych w tym celu manekinach.

 

Imprezami towarzyszącymi wystawie, organizowanymi w dniu jej otwarcia były konferencja naukowa pn. „Strój i ubiór ludowy na Śląsku Opolskim” oraz fotosesja pn. „Atelier – W stroju ludowym”. Projekt konferencji zakładał udział fachowców różnych dziedzin, zajmujących się regionalnym strojem ludowym – etnografów, historyków, historyków sztuki, kulturoznawców, muzealników. Wygłaszane referaty dotyczyły stanu badań nad opolskim strojem ludowym, prezentowały jego historię i tradycję, analizowały stan obecny oraz charakteryzowały zbiory w muzeach i izbach regionalnych. Konferencja kierowana była nie tylko do środowisk naukowych, ale również do szerokiej społeczności lokalnej. Zainteresowanie historią i tradycją regionalną było również celem zorganizowanej sesji fotograficznej dla mieszkańców Śląska Opolskiego, ubranych w tradycyjne stroje ludowe (własne lub rodzinne) w specjalnie zaaranżowanym studio fotograficznym na terenie muzeum. Portrety te, wykonane przez autorów zdjęć wystawowych, opatrzone opisami merytorycznymi, dotyczącymi charakterystyki ubioru wraz z materiałami pokonferencyjnymi zostaną opublikowane w kolejnym numerze Rocznika Muzeum Wsi Opolskiej.

 

Wystawie towarzyszy katalog, wydano również kalendarz na rok 2016 oraz pocztówki promujące zbiory Muzeum i upowszechniające wiedzę o opolskim stroju ludowym.

Scenariusz wystawy:
Magdalena Górniak-Bardzik

Kurator wystawy:
Magdalena Górniak-Bardzik

Wybór eksponatów / opracowanie merytoryczne:
Magdalena Górniak- Bardzik

Zdjęcia:
Sławoj Dubiel
Sławomir Mielnik
Michał Grochowski

Stylizacja:
Magdalena Górniak- Bardzik

Fryzury/makijaż:
Agata Szamańska

Fotografie archiwalne:
Fototeka Śląska

Manekiny:
Piotr Malarz

Teksty:
Magdalena Górniak-Bardzik
Elżbieta Oficjalska

Tłumaczenie:
Biuro Tłumaczeń Lingo

Aranżacja plastyczna wystawy, opracowanie graficzne plansz wystawowych, katalogu, materiałów promocyjnych:
Grafis Marek Krajewski

Skład, łamanie druk:
Grafis Marek Krajewski

Wydawca:
Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu
ISBN 978-83-930087-6-6

Dofinansowano ze środków
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
oraz Marszałka Województwa Opolskiego